බල්ලොත් එක්ක නිදා ගන්න

මෙය අවාසනාවට නුගේගොඩ ප්‍රසිද්ධ පොත් සාප්පුවකදී සිදුවූ සත්‍ය සිද්ධියකි.

එය 2009 හෝ 2010 වසරයි. ජනප්‍රිය කලාකරු විජය නන්දසිරි මහතා රඟපෑ බල්ලොත් එක්ක බෑ නාට්‍යයේ show එකක් මරදානේ එල්ෆින්ස්ටන් රඟහලේ ඇති බව රැකියා ස්ථානයේ මිතුරු කැළට ආරංචි වූ වාහාම එය නැරඹීමට සියල්ලෝම ඒකමතිකව කැමති වූහ. ටිකට් කල්තබාම වෙන්කරවා ගැනීම් ඇඟට හොඳ බැවින් ඒ භාරදුර රාජකාරිය නුගේගොඩ හරහා දිනපතා යන එන මටත්, මාගේ යහළුවකුටත් භාර විය. බස් රියෙන් යාම් ඊම් කල මට, බොහෝ දිනවල සවසට දෙහිවල දක්වා ගමන් කල යහළුවා ගෙන් lift එකක් ලැබුණි. එබැවින් ගෙදර යන ගමන් පොත් සාප්පුවට ගොඩවී යාම එතරම් අපහසු වැඩක් නොවේ.

ජනාකීර්ණ නුගේගොඩ නගරයේ රථය ගාල් කිරීමට තැනක් සොයා ගත් අපි, පොත් සාප්පුවට ගොඩ වීමු. යහළුවා මට ඉස්සර විය. Cashier වෙත ළඟා වූ ඔහු ඇඟට පතට නොදැනී ඇසුවේ ඉහ මොළ රත් වෙන ප්‍රශ්නයකි.

අක්කේ, බල්ලොත් එක්ක නිදා ගන්න ticket තියෙනවද ?

සුපුරුදු ලෙස ඔහුට පොඩි අවුලක් සිදුවූ බව දැනුනද, හොඳම යහළුවෙකු ලෙස මට කල හැකිව තිබුණේ ඔහු හදුනන්නේ නැති ලෙස වෙන අතක් බලා සිටීම පමණි. 

පැහිච්ච ආදරය

හිරිමල් ආදරය පවසාවි, මම ඔබට ආදරෙයි කියා
මට ඔබ නැතුව බැරි නිසා
ඉඩොර, වස්සානයන් මැදින් වසන්තය සොයා ඉදිරියට ඇදේවි
කටුකොහොල් බිඳ නොනැසී  තියේවි
ඔබ නැතිව බැරි තුරාවට
එනමුත් හේතුව බිඳී ගිය කල ඵලය ද බිඳී යාවි
සම්බුදු වදන පසක් කරමින්

පැසුණු ආදරය පවසාවි ඔබ නැතුව බැහැ කියා
ඔබට ආදරේ නිසා
ආදරේ ඇයිද යන පැනය හමුවේ නිරුත්තර වේවි 
ඉඩොර, වස්සානයන් මැදින් වසන්තය සොයා ඉදිරියට ඇදේවි
කටුකොහොල් බිඳ නොනැසී තියේවි
මරණය වෙන් කරන තුරාවට
හේතුන්ගෙන් තොර ඵලය කෙසේ බිඳෙන්න ද

ළමැදේ වත සඟවා, විටෙක හිනැහෙමින්, විටෙක ඉකිබිඳිමින් 
ජීවිත සටනට උරදෙමින්
කෙළිදෙලෙන් ඔබ ආ මග
ආදරවන්තයින්ගේ සත්වන සැතපුම අසළ හිඳ ආපසු හැරී බලන විට
නිසැකයි දයාබරියේ
ඔබේ හිරිමල් සිත තුල පැහිච්ච ආදරයක් ඇති බව

පහනේ වහලා

නෙස්ප්‍රේ කිරිපිටි සමඟ නොමිලේ ලබාදුන් ළමා කතා, මා කුඩා කල ඉතා අසාවෙන් කියවූ පොත් පෙලකි. අලි බාබා සහ හොරු හතලිහ, නිදි කුමාරි, රතු හැට්ටකාරී, ඇලඩින් ගේ පුදුම පහන වැනි මතක හිටින කතා ඒ අතර විය. ඉන් වඩාත්ම කුහුල අවදිකලේ ඇලඩින් ගේ පුදුම පහන වටා ගෙතුණු කතාවයි. එහි විස්මය ජනක මායා ජාලයන් අතරේ ලොකුම පටලැවිල්ල වූයේ ඇලඩීන් සහ භූතයා අතර පළමු කතාබහයි. ඇලඩින් පළමු වරට  භූතයා දුටු විට භූතයා තමාව  හදුන්වා දුන්නේ "මම පහනේ වහලා" යනුවෙනි.

Image Source: URL

වහලා යන වචනය නාම පදයක් ලෙස එකල මා දැන සිටියේ නැත. දැන සිටියේ ක්‍රියා පදයක් ලෙස පමණි. නමුත් පොතේ තිබුණ චිත්‍රය මා දැනසිටි අරුතට ගැලපුනේ නැත. පහනේ වහලා යන්නෙන් මගේ සිතේ මැවුනේ කුරුල්ලක් අතු අග වසා සිටිනවා මෙන් පහන මත වසා සිටින භුතයෙකි. පසුකලෙක පාසලෙදි වහල් මෙහය පිළිබඳව දැන ගන්නා තුරු පහනේ වහලා නොවිසඳුණු අබිරහසක්ව පැවතිනි.

පන්සලේදී වන්දනා කරන ගාථා බුදු සාදුට ඇසෙන්නේ කොහොමද ?

කුඩා අවධියේදී  පන්සල් යෑම එම මොහොතේදීම පින් පල දෙන දුලබ අවස්ථාවකි.  අම්මලා, අච්චිලා වන්දනා කර අවසන්වනතුරු හිතේ හැටියට වැලිමලුවෙ සහ පඩිපෙල් මත දුව පැන නැටීමට ලැබීම එම පින්කමේ අනිසන්සයයි. අනිසන්සයට සමගාමිව ගාලගොට්ටියද ක්‍රමයෙන් වැඩිවේ. වැඩිහිටියෙකු පැමිණ තරවටු කිරීමෙන් පසුව තත්වය මදකට සමනය වුවද එය චිත්තක්ෂණ කිහිපයට  පමණි. මෙය ඒ අතර ඇතිවූ පුංචි ප්‍රශ්නයකි.

ඉඳහිට සදෙව්ලොවටම ඇසෙන සේ ශබ්දනගා ගාථා කියන උපාසක උපාසිකාවන් පන්සලේ දැක ඇති මුත් බොහෝ දෙනා වන්දනා ගාථා ඉතා සෙමින් මුමුණති. වැඩිහිටියන් අපගේ  ගාලගෝට්ටියට තරවටු කරන්නේ එයින් ගාථා හඬ යටපත්වී බුදු සාදුට නෑසේවි යන බියෙන්ද? අප නොසිටියද ආච්චිඅම්මා මුමුණන ගාථා ළඟ සිටින අම්මාට වත් නෑසෙන  ගානයි. ඉතින් බුදු සාදුට කොහොම ඇහෙන්නද?

මේ සිතිවිල්ලේ ඈතට ගසාගෙන ගොස් සිටියදී නොදැනුවත්ම අනිමිස ලෝචන පුජාවක් සිදුවිය. වෙනිදා එකක් ලෙස දකින ශ්‍රී  බුද්ධ ශීර්ෂයේ අවයව වෙන වෙනම පෙනිණි. ආලෝකෝ  උදපාදී, විද්‍යා උදපාදී, ප්‍රඥා උදපාදී, පිළිතුර උදපාදී. බුදුසාදු ගේ කන් සාමාන්‍ය මිනිසකුගේ කන් වලට වඩා වෙනස්ය. උරහිස් දක්වා පහලට වැටෙයි. එකත් එකටම මුමුණන ගාථා බුදු සාදුට ඇහෙන්නේ කන් දෙක දිග නිසා විය යුතුය. එපමණින් අනිමිස ලෝචන පුජාව අවසන් විය. ගාලගොට්ටියට තවත් හඬක් එක්විය.

ගුණේ අයියගේ බජව් දාන කාමරේ

ශ්‍රී ලංකා ජන සමාජයේ සැඟවුණු පැතිකඩක තොරතුර, නැටවෙන තනුවකින් ඉදිරිපත් කරන මෙම ගීතයේ වචන බොහොමයක් මට කුඩා කල ගීය ඇසුණු විට නොවැටහිණි. එම වචන අතරින් වැඩිපුරම කුහුල අවදි කල වචනය වුයේ 'බජව්' ය. බජව් යනු කුමක්ද, එය දැමීමට කාමරයක් අවශ්‍ය ඇයි, ගුණේ  අයියාට බජව් වලින් ඇති ප්‍රයෝජනය කුමක්ද වැනි මෙකි නොකී දහසකුත් ප්‍රශ්න අතර අතරමංව සිටියදී අහම්බෙන් මෙන් ගැටළුව විසඳීමට හෝඩුවාවක් ලැබිණි. ඒ වෙනත් ටෙලි නාට්‍යයක් නරඹන අතරතුරය. එය, ගීතයේ කියවෙන වචන වලට සමාන වචන භාවිතා කරන පුද්ගලයෙකු පරවියන් ඇතිකරන දර්ශනයකි.  එක වරම සිත තුල විදුලි බුබුලක් දැල්විණි.

විනෝදයට ඇති කල හැක්කේ පරවියන් පමණද?

එකත් එකටම ගුණේ අයියා වෙනත් සුරතල් සත්ව විශේෂයක් වෙන බජව් ඇති දැඩි කරයි. උන් ගාල් කර තබන කාමරය බජව් දාන කාමරය විය යුතුය. බජව්වකු ලෙස සිතේ මැවුනේ කුඩා ඌරු පැටවු වැනි සතෙකි. එයට මුල් වුයේ විසිතුරු වර්ණ යෙදු ඌරු පැටවකු හැඩය ගත් ගෙදර තිබුණු මුදල් එකතු කළ කැටයකි.